Welke mogelijkheden voor therapie bij eetstoornissen zijn er?

Geen enkele eetstoornis is exact hetzelfde, daardoor heeft iedereen behoefte en baat bij een andere vorm van therapie of behandeling. Soms kan een combinatie goed zijn en soms is een acute (spoed)opname in een kliniek vereist. Hieronder staan verschillende behandelingen beknopt beschreven. Deze worden in sommige klinieken in Nederland ingezet als onderdeel van de behandeling. Vraag altijd aan de kliniek of behandelaar welke methodes zij inzetten om jouzelf, of uw kind, partner of vriend(in) te steunen tijdens het herstel.

Cognitieve gedragstherapie 

Tijdens de cognitieve gedragstherapie - CGT - worden irrationele overtuigingen en onlogische denkpatronen over lichaamsbeleving, gewicht, voedsel en perfectionisme geïdentificeerd. De nadruk ligt hier op het aanpakken van jou gedrag. Dit kan ook plaatsvinden met het hele gezin.

Dynamische psychotherapie:

Dynamische psychotherapie is gebaseerd op het meer inzichtelijk en begrijpelijk maken van psychologische factoren, die de acties van een patiënt motiveren. Inzicht hierin geeft de mogelijkheid persoonlijkheid en gedrag te veranderen.

Feministisch psychodynamische psychotherapie: 

Feministisch psychodynamische psychotherapie is gebaseerd op de veronderstelling dat sociale druk vrouwen in bepaalde behoeften en aspecten onderdrukt. Gewerkt wordt aan het vormen van een eigen mening en overtuiging om zichzelf te wapenen. Veel nadruk wordt gelegd op interpersoonlijke relaties en intimiteit.

Interpersoonlijke therapie: 

Tijdens de interpersoonlijke therapie wordt de patiënten geleerd dat bepaalde interpersoonlijke interacties de eetstoornis niet perse hebben veroorzaakt, maar deze wel in stand kunnen houden. Er ligt meer nadruk op de probleemgebieden dan op de eetstoornis. Het idee is dat als iemand zijn interpersoonlijke functie verbetert dat er verbetering van het eetgedrag optreedt.

Gezinstherapie:

Gezinstherapie heeft voornamelijk betrekking op adolescenten die nog thuis wonen. In een behandeling kan gebruik worden gemaakt van systeemgesprekken, waar het hele gezin bij betrokken is. Ook kan het zijn dat de gezinssituatie geanalyseerd (familie opstelling) wordt om knelpunten die een rol spelen in de ontwikkeling van anorexia nervosa in kaart te brengen en indien mogelijk te veranderen.

Psychoanalyse:

Psychoanalyse is gebaseerd op individuele sessies, waarvan de duur een aantal jaren in beslag kan nemen. Met psychoanalyse wordt gekeken naar alle stadia van ontwikkeling die je hebt doorlopen en aan de hand daarvan worden gedachtepatronen uitgediept en geherstructureerd.

Focale psychoanalytische psychotherapie:

Focale psychoanalytische psychotherapie is een therapie die zijn focus legt op de betekenis van de symptomen van de patiënt. Er wordt voornamelijk gekeken naar het verleden van de patiënt en de familiebanden.

Dialectische therapie:

Dialectische therapie is een cognitieve gedragsbehandeling, waarbij de focus ligt op het observeren en labelen van de emoties en het vinden van een balans tussen verandering en acceptatie.

Supportieve therapie:

Supportieve therapies is een therapie die gericht is op het geven van advies, aanmoediging, patiënten in contact te brengen met hun persoonlijke kracht en ze nieuwe adaptieve coping mechanismen aan te leren.

Psycho-educatieve therapie:

Psycho-educatieve therapie is een therapie die meer inzicht geeft over de ontwikkeling van het ziektebeeld en hierover de nodige informatie verschaft. Psycho-educatie is een methodiek in de hulpverlening aan mensen met een langdurige beperking of handicap. Ze verwijst naar een reeks educatieve of opvoedkundige interventies om mensen te leren omgaan met hun beperkingen door het verwerven van kennis, vaardigheden in de omgang, meer zelfvertrouwen en door psychologische verwerking.

Zelfhulpgroepen:

Zelfhulpgroepen zijn groepen waar mensen met dezelfde stoornis bij elkaar komen om ervaringen met elkaar uit te wisselen. Doordat er in de zelfhulpgroepen meerdere patiënten zijn die zich in verschillende fases van het ziekteproces begeven, kan dit voor een hoop nieuwe kennis en inzichten zorgen voor alle partijen.

Expressieve therapie:

Expressieve therapie is gebaseerd op een programma waar aan de hand van drama en andere creatieve uitingsvormen (dmv spel, theater, tekenen, schilderen, boksen) gevoelens geuit worden, die anders onderdrukt zouden blijven. Dit kan ook door middel van paarden coaching zoals we bij ISA Power ook doen. 

EMDR: Eye Movement Desensitisation and Reprocessing 

EMDR is een therapie die mensen helpt bij het alsnog verwerken van akelige (traumatische) ervaringen, angsten en gevoelens. Bij EMDR wordt de traumatische gebeurtenis bewust teruggehaald met alle beelden, gevoelens en ervaringen die daarbij horen. Tegelijkertijd zwaait de therapeut met haar vinger van links naar rechts. Deze beweging moet de cliënt volgen. Er vindt dan informatie verwerking plaats in de hersenen. De oogbewegingen van links naar rechts zoals uitgevoerd tijdens de EMDR sessie zouden de beide hersenhelften dusdanig stimuleren dat de neurale blokkades worden opgeheven waardoor de traumatische herinnering alsnog kan worden verwerkt. Door het toepassen van EMDR verliest de herinnering kracht en emotionele lading (Bron: www.eroverpraten.nl).

Mindfulness:

Mindfulness betekent letterlijk: aandachtigheid of oplettendheid. In de Mindfulness Training leer je met aandacht aanwezig te zijn in het huidige moment. Door Mindfulness stap je uit je normale dagelijkse patronen en automatismen: je leert ernaar kijken. Je maakt pas op de plaats, even geen ‘doen’ maar ‘zijn’. Je leert aanwezig te zijn bij alles wat zich in het huidige moment aandient: onrust, pijn, spanning, ontspanning, verdriet, boosheid, blijdschap enz. Door niet meteen in de actie te schieten, maar te blijven zitten, geef je jezelf de kans om je gedachten, je gevoelens en de sensaties in je lichaam beter te leren kennen. Door aandacht word jij je bewust van je automatismen, je ingesleten sporen, je herhaling van gedrag. Vanuit deze bewustwording kun je kiezen: in welke gedachte investeer je en welke laat je met rust. Je bent niet langer slaaf meer van je eigen denken, voelen en doen. Daarmee creëer je vrijheid, rust en ontspanning (Bron: www.josau.com).

Mentaliseren bevorderende therapie (MBT)

Richt zich op het verder ontwikkelen van het mentaliserend vermogen. Het doel is dat je gaat ontdekken hoe je over jezelf en anderen denkt, hoe je op en in bepaalde situaties reageert, wat je daarbij voelt en hoe dat jouw reacties op anderen bepaalt. Zo word je in staat gesteld de relatie met anderen en jezelf doelmatiger, veiliger en stabieler vorm te geven, met uiteindelijk minder schade en leed voor jezelf en anderen. Door de houding van de ouders, hun spiegelende reacties op de emoties van het kind, hun “meespelen” met hun fantasiespel, terwijl ze zicht houden op de realiteit, raakt het kind geleidelijk thuis in de wereld van gevoelens, gedachten, wensen en verlangens. Zo kan het zijn eigen innerlijk gaan vormen en ontdekken (Bron: Punt P - Arkin).

Psycho motorische therapie (PMT)

Psychomotorische therapie wordt ook wel psychomotoren therapie genoemd en wordt vaak afgekort als PMT. Het is een methode binnen de lichaamsgerichte psychotherapie. In psychomotorische therapie is de cliënt samen met de therapeut bezig met het doen van lichamelijke activiteiten, oefeningen en opdrachten. Hierbij ligt de nadruk op het gebied van lichaamservaring en beweging. Hierbij is het doel van psychomotorische therapie het tot stand brengen van, of bijdragen aan, een gedragsverandering waardoor de psychische klacht van de cliënt vermindert of verdwijnt. Wanneer het verminderen van de ernst van de psychische klacht niet haalbaar is, leert psychomotorische therapie de cliënt om te gaan met de situatie en de klacht te accepteren.

De gedeelde informatie is grotendeels afkomstig van www.anad.org, tenzij anders staat aangegeven, dan staat er een aparte bronvermelding bij.