Blog van Stephanie - vrijwilliger bij ISA Power
Het lijkt absurd hoe je een eetstoornis dag in en dag uit kan volhouden. Ik weet nog dat ik voor mijn eetstoornis periode een documentaire zag over eetstoornissen. Destijds begreep ik niet hoe mensen dit konden krijgen en vooral waarom het voor hen zo moeilijk was om er vanaf mee te komen! Nu weet ik maar al te goed wat het hebben van een eetstoornis is omdat ik het zelf heb mogen ondervinden.
Ik was bang om te leven, bang voor het leven
Ik had angst voor de ‘gevaarlijke’ wereld en wilde verdwijnen. Ik was bang om te leven, bang om iets verkeerd te doen, ik was ervan overtuigd dat ik niets kon en ik in alles zou falen. Ik wilde weg van deze wereld en verborg mijzelf in mijn ‘veilige’ eetstoornis wereld waar ik niets verkeerd kon doen. Mijn eetstoornis gaf mij een gevoel van veiligheid en bescherming tegen de enge wereld. Ik dacht dat mensen er enkel voor mij zouden zijn wanneer ik het moeilijk had, en dat ze mij enkel zouden willen beschermen uit medelijden. Ik was bang dat wanneer ik mijn eetstoornis zou loslaten, dat ik dan naakt in een gevaarlijke wereld zou terechtkomen waarbij iedereen op mij kon schieten. Dit zorgde ervoor dat ik mijn eetstoornis, mijn enige veiligheid, niet durfde loslaten.
Ik wilde uitblinken. Is dun zijn dé oplossing?
Ik focuste op mijn gewicht: hoe lager mijn gewicht was, hoe meer veiligheidsmarge ik had. Door dikker te zijn kon ik gekwetst worden door anderen, het gaf me ook een gevoel van zwakte en ik linkte het aan personen zonder zelfdiscipline. Inmiddels denk ik daar heel anders over.
Destijds wilde ik ook geen "normaal" gewicht, want dan was ik ‘normaal’. Ik moest en zou uitblinken. Ik wilde een uitzondering zijn op anderen en ik wilde dat mensen mij als een sterk persoon zagen. Maar eigenlijk wilde ik gewoon verdwijnen. Hoe minder ik woog, hoe minder zichtbaar ik was en hoe minder ik een probleem zou vormen voor anderen. Ik was erg smal, had geen kracht en kon zo in een klein hoekje kruipen waar ik niemand zijn zicht moest verstoren. Ik voelde me overal teveel, dus ik moest verdwijnen.
Het hongergevoel gaf me een sterk en krachtig gevoel
Eten was daardoor voor mij een straf, het maakte me dik en lelijk en ik linkte het aan gulzigheid. Eten gaf mij een vol gevoel terwijl ik gewoon leeg wilde zijn en wou verdwijnen. Vermageren gaf mij voldoening, dan had ik het gevoel dat ik sterk was en ik iets betekende. Deze gedachten zorgden ervoor dat ik mijn hongergevoel kon manipuleren en mijn lichaam op die manier kon controleren. Tegelijkertijd was niet eten ook een straf, want ik at zeer graag. Dit zorgde ervoor dat ik tussen de anorexia en boulimia bleef hangen en dat wat ik ook deed (eten/niet eten), dat ik spijt ging hebben.
Zelfhaat en gehecht aan pijn
Ik vond mijzelf nooit goed genoeg, ik haatte mijzelf, kon niet begrijpen waarom mensen belang aan mij hechtten en voelde me niets waard. Want wat stelde mijn karakter nu voor, ik vond mijzelf een minderwaardig en lelijk misbaksel die zich schuldig moest voelen voor haar bestaan. Ik mocht van mijzelf niet gelukkig zijn, want dat verdiende ik niet. Pijn was het enige dat toegelaten was en dat ik kon aanvaarden.
Ik genoot van ongelukkig zijn
Ik was zo ongelukkig en ik genoot er stiekem van. Hoe slechter het met mij ging, hoe meer voldoening ik kreeg. Ik maakte mezelf kapot en ik voelde me erdoor sterk. Door de pijn kon ik in mijn zwarte wereld kruipen. In deze wereld was ik afgezonderd van alles en iedereen.
Naast het enkel toelaten van pijn, had ik het gewoon ook moeilijk om gelukkig te zijn. Het was een gevoel dat ik niet kende en ik wist niet hoe ik met deze gevoelens moest omgaan. Ik was bang om gelukkig te zijn, het voelde onwennig aan en daardoor onveilig.
Ook zag ik geluk als een teken van dat het goed met mij ging, terwijl ik niet wilde dat mensen dit dachten. Ik wilde hen enkel tonen hoe slecht het ging en dat ik hulp nodig had. Ik dacht dat als het beter met mij ging, dat ze niet meer voor mij zouden zorgen en ik er alleen voor stond. Ook kreeg ik voldoening door andere mensen te choqueren door hen te zeggen wat ik allemaal mezelf aandeed. Dit deed mij sterk voelen omdat zij zichzelf dat niet konden aandoen en omdat ik doorheen alle moeilijkheden toch in leven bleef. Doen alsof het goed ging, terwijl iedereen wist dat ik vanbinnen stuk ging, gaf mij een sterk gevoel. Ik dacht dat mensen dit bewonderden en dat dit het enigste mooie kenmerk aan mij was.
Schaamte
Tijdens mijn eetstoornis en mijn herstel ervan heb ik vaak schaamte gevoeld. Ik was beschaamd voor alle zaken die ik deed en die ik dacht. Hierdoor loog ik tegen mijn omgeving uit angst dat ze mij zot zouden verklaren of dat ze mij zouden berispen. Een eetstoornis laat je allerlei vreemde dingen doen, dingen waarvan je liever hebt dat niemand het weet. Uit de vuilnisbak eten, bevroren zaken eten, je nachtkastje vernielen doordat het weggestoken voedsel er ligt te rotten, eten stelen… Het zijn allemaal zaken die je het liefst voor iedereen verbergt en die je het gevoel geeft dat je psychisch niet in orde bent.
Ook tijdens mijn herstel was schaamte een struikelblok. Ik verwachtte van mijzelf dat ik mijn eetstoornis op één seconde achter mij kon laten, want ik wilde tonen dat ik sterk was. Ik wou niet tonen dat ik nog steeds last had van mijn eetstoornis, waardoor ik loog tegen mijn omgeving omdat ik wilde dat ze trots op mij waren, ik wilde niet falen. Ik had geen geduld met mijzelf en wanneer ik terug toegaf aan mijn eetstoornis, brak ik mezelf volledig af. Ook loog ik daardoor tegen mijzelf zodat ik niet ten volle mijn eetstoornis moest aanpakken en ik op die manier mijn ‘veilige’ wereld bleef behouden.
Dit alles versterkte enkel mijn eetstoornis. Het was pas toen ik de schaamte doorbrak, dat ik geholpen kon worden en stappen vooruit kon zetten.
Vasthangen in schijngevoelens
Zoals je misschien al gemerkt hebt, lees je dat wat ik ook doe, dat het nooit goed is. Sterk voelen door te tonen dat het slecht gaat, maar ook door te doen alsof het goed gaat; je slecht voelen door te eten, maar ook door niet te eten; je slecht voelen door ongelukkig te zijn, maar ook door gelukkig te zijn… Wat ik ook doe, het is gewoon nooit goed en het eindigt in een ongelukkig gevoel. Door toe te geven aan de schijngevoelens, belandde ik enkel in de vicieuze cirkel van ongelukkig zijn. Een typisch voorbeeld uit mijn eetstoornisperiode is de volgende. Iedere ochtend werd ik wakker met eetdrang. Ik hoopte dat ik alleen kon zijn in de keuken zodat niemand mij moest tegenhouden en ik mijzelf kon laten gaan. Dit terwijl ik ook hoopte dat er iemand aanwezig zou zijn zodat ik niet kon toegeven aan de eetdrang en ik dus geen spijt zou hebben van mijn acties. Ik was dus volledig afhankelijk van mijn omgeving, want ikzelf had mijzelf niet in de hand en was bang voor mezelf. Maar geen enkele optie maakte mij gelukkig. Bij het alleen zijn, had ik een eetbui, had ik nadien superveel spijt/zelfhaat en sportte en/of kotste ik om het ongedaan te maken zodat ik terug ‘gelukkig’ kon zijn. Wanneer er wel iemand in de keuken was, dan groeide enkel mijn eetdrang, werd ik erg gefrustreerd en werd ik op iedereen kwaad, probeerde ik hen weg te krijgen en zocht ik allerlei manieren om stiekem te eten. Wat uiteindelijk ook weer resulteerde in spijt en ongelukkig zijn.
Ik zat vast in een vicieuze cirkel van schijngevoelens, en telkens zocht ik naar een oplossing voor het schijngevoel. Maar wat ik ook deed of dacht, ik belandde steeds bij spijt en een ongelukkig gevoel. Ik voelde me een mislukking en ik was overtuigd dat ik er nooit van af zou geraken. Dit laatste voedde enkel maar meer mijn eetstoornis.
Mijn doorbraak
Angst, schijngevoelens, schaamte, perfectionisme, verkeerde overtuigingen… het zijn allemaal dingen die mij in mijn eetstoorniswereld hielden. Je kunt de eetstoornismuren niet doorbreken door middel van symptoombestrijding: je kunt een eetbui niet oplossen door niet te gaan eten of door te braken/sporten. Van een eetstoornis herstellen lukt enkel wanneer je de wortel aanpakt en je jezelf uitdaagt om het tegenovergestelde van je eetstoornis te gaan doen. Het kan enkel door de angst, schaamte en perfectionisme te doorbreken en door de schijngevoelens en verkeerde overtuigingen te ontkrachten. Bewustzijn en zelfanalyse is hierbij de belangrijkste stap, doorbreek de cirkel en in plaats van de symptomen op te lossen, blijf zoeken naar de oorzaken die de eetstoornis in stand houden.
En plan een intake gesprek om te ontdekken wat ISA Power voor jou kan beteken. Wat in ieder geval belangrijk is om te weten is dat geen enkel traject bij ISA Power hetzelfde is. Wij maken altijd maatpakjes, omdat we geloven dat jij uniek bent en unieke behoeftes hebt.
Of misschien wil jij inzetten als coach of vrijwilliger voor ISA Power? ISA Power is altijd op zoek naar ervaren coaches met levenservaring. In de regio Breda, Apeldoorn, Utrecht, Zwolle en Limburg zijn we op zoek naar nieuwe coaches. Lees meer over de functie als coach bij ISA Power.