Lekker in je flow met een placebo!
Wist je dat wanneer je bij een parkinson patiënt een elektrode inbrengt, waardoor je een bepaald gebied in de hersenen stimuleert, dat de tremor verdwijnt en dat mensen zich weer goed kunnen bewegen?
Toen ik de hersenonderzoeker Dick Swaab vroeg of ik om hem mocht interviewen in het kader van mijn boek 'Wanneer KAP jij ermee?' zei hij onmiddellijk ja. Ook voor hem is het van belang om het taboe wat er rondom psychische ziektes (of hersenziektes zoals Dick Swaab het noemt) heerst - zoals eetstoornissen - te doorbreken.
Dick Swaab kwam aanlopen in zijn spijkerbroek en op zijn 'All Star' gympies, niet iets wat ik verwachte van een hersenonderzoeker. Een wit schort of een net pak was meer hetgeen wat ik verwachtte.
Maar goed, terug naar die Parkinson patient waar ik net al wat over vertelde. Dick Swaab vertelde mij dat je dit zelfde effect ook kan krijgen wanneer een Parkinson patient verwacht dat hij een effectief medicijn krijgt. Het brein is continue aan het monitoren hoe het zich zelf voelt. Het brein voelt zich goed, of het brein voelt zich slecht. Maar het brein kan zijn activiteit ook zo veranderen dat het zich beter voelt. Dat is goed nieuws, ook voor jou toch? Dat gebeurt namelijk ook bij het nemen van een Placebo. Een Placebo is een nep medicijn zonder werkzame stoffen. Het is denken dat je paracetamol krijgt tegen jou hoofdpijn terwijl je moeder je eigenlijk een M&M geeft, zonder dat je het door hebt.
Stel je voor zegt Dick Swaab ...
Stel je voor dat er een injectie (placebo met fysiologisch zout) aan mensen wordt gegeven en er verteld wordt dat dit een heel goed nieuw medicijn is tegen kanker. Mensen zijn blij dat er een nieuw medicijn is wat hun kan helpen en ze verwachten er veel van. Ook het brein verwacht dan dat het werkt en daarom verandert het brein zijn activiteit. Zo wordt er bij een Parkinson patient meer dopamine afgegeven. Dat is de stof die ontbreekt bij mensen met parkinson en gaan mensen zich dus ook beter voelen en beter functioneren. En als je iemand met pijn een placebo (nep medicijn) geeft en er zit geen werkzame stof in, dan gaat het brein meer opium aanmaken, wat de pijn weer onderdrukt. Bij depressie wordt de prefontale cortex gestimuleerd en de hypothalamus wordt geremd. Dat is het placebo effect!
De kracht van verwachting is dat je je brein anders kunt laten functioneren. Hoop geeft dus kracht! Oftewel: Hoopt doet leven! -Aldus Dick Swaab
Oxytocine – Het liefdeshormoon
Isabelle: Ik las in uw boek dat het stofje 'Oxytocine' heel erg goed is, maar waarom precies?
Dick: Het is een hele belangrijke stof die vrijkomt wanneer een moeder melk geeft aan haar kind - wanneer het kind zuigt aan de borst – Het stimuleert de binding tussen moeder en kind. Juist omdat het kind oxytocine afgeeft, bij het zogen, geeft het kind het ook weer af bij warme aanraking. Dan wordt de band tussen moeder en kind gestimuleerd. Als dat niet gebeurt dan zullen kinderen op latere leeftijd ook die verbinding (aanraking) niet kunnen voelen en hebben ze problemen met het aangaan van warme relaties later. Dat zie je ook bij kinderen die in weeshuizen verwaarloosd zijn. Ook als een kind te vroeg geboren wordt dan komt de melkafgifte vaak moeilijk op gang. Maar gelukkig is er ook een oxytocine neusspray die de moeder kan innemen (snuiven) om de borstvoeding op gang te brengen.
De baring
Isabelle: Wat zegt de geboorte over iemand en heeft de geboorte invloed op een eetstoornis?
Dick: De baring is vaak een weerspiegeling van de gezondheid van het kind. Het brein van het kind en het brein van de moeder moeten goed samenwerken, want dat zorgt voor een vlotte baring. Ben je te vroeg geboren, te laat of kwam je moeilijk ter wereld? Een moeilijke bevalling kan meer kans op psychische ‘problemen’ geven die vaak in de pubertijd, of tijdens andere stressvolle periodes en/of hormonale veranderingen, zichtbaar worden of hun intrede doen. zoals een eetstoornis bijvoorbeeld.
Als voorbeeld haalt Dick aan hoeveel mensen er in Nederland er zelfmoord plegen. Namelijk zo'n 1500 per jaar, en dat in een kikkerlandje als Nederland. “En daar hoor je niets over” zegt Dick. We horen elke dag hoeveel mensen er dood gaan in het verkeer, namelijk zo’n 600 per jaar. Echter er plegen veel meer mensen Nederland zelfmoord!
Wist je dat de hersenen van de mensen snel geëvolueerd zijn?
Dick: In 3 miljoen jaar zijn je hersenen van 500 gram naar 1,5 kilo gegroeid. Dat heeft ons enorm veel meer mogelijkheden gegeven en ons meer mens gemaakt.
We lijken eigenlijk best nog wel veel op apen?
Dick: Dat klopt. De morele regels die apen kennen, kennen wij als mens ook. Altruisme en empathie is iets wat je bij apen ook ziet gebeuren. Ze doen iets voor anderen apen zonder er direct iets terug te verwachten. Ze geven om te geven, omdat het henzelf een goed gevoel geeft.
Klopt het dat we maar 10% van onze hersenen gebruiken?
Isabelle: Ik hoor mensen weleens zeggen dat we eigenijk maar 10% van onze hersenen gebruiken en dat we de rest van de hersenen dus slaap of dat we die zouden verspillen ...... klopt dit?
Dick: Nee dat klopt niet. Wanneer we bijvoorbeeld lezen dan wordt een stukje van de hersenen een paar procent meer actief. Je kunt de scan zo bewerken dat juist dat gedeelte van onze hersenen op licht. Maar, dat wil niet zeggen dat je de rest van je hersenen NIET gebruikt. Het brein is namelijk dag en nacht actief.